Choć wiele osób używa tych pojęć zamiennie, kryptowaluta i blockchain to nie to samo. Zrozumienie tej różnicy pozwala lepiej pojąć fundamenty współczesnych technologii finansowych – szczególnie w kontekście coraz częściej pojawiających się projektów opartych na blockchainem.
Czym jest blockchain?
Blockchainem określa się technologię zdecentralizowanego zapisu danych, w której informacje przechowywane są w kolejnych blokach połączonych w łańcuch. Każdy blok zawiera dane transakcyjne oraz kryptograficzne odniesienia do bloku poprzedniego. Dzięki temu blockchainem zarządza cała sieć, a nie jeden podmiot.
Technologia blockchainem wyróżnia się odpornością na manipulacje i pełną przejrzystością. Informacje zapisane blockchainem są niezmienne, dostępne publicznie (w przypadku sieci publicznych) i weryfikowalne. Jest to baza danych, która nie wymaga zaufania wobec centralnego operatora.
Czym są kryptowaluty?
Kryptowaluty to cyfrowe jednostki wartości działające w oparciu o technologię blockchainem. Są zdecentralizowanym środkiem wymiany, który nie potrzebuje pośredników. Bitcoin, Ethereum czy Litecoin to jedne z najpopularniejszych przykładów.
Warto jednak podkreślić, że kryptowaluty są jedynie jednym z zastosowań blockchaina – nie odwrotnie. Blockchainem można zarządzać również projektami niezwiązanymi z finansami, co czyni go technologią uniwersalną.
Główne różnice między blockchainem a kryptowalutą
- Zakres zastosowań: kryptowaluty służą głównie do przechowywania i przekazywania wartości, natomiast blockchainem można zarządzać niemal każdym typem informacji.
- Cel istnienia: blockchain to technologia, kryptowaluty to jej implementacja w obszarze finansów.
- Zależność: kryptowaluty wymagają istnienia blockchaina, ale blockchainem nie musi być związany z kryptowalutami.
Blockchainem poza kryptowalutami
Technologia blockchainem nie ogranicza się do emisji cyfrowych walut. Przykłady zastosowań bez kryptowalut obejmują:
- rejestry własności,
- systemy głosowania,
- zarządzanie dokumentacją,
- cyfrową tożsamość.
Niektóre sieci blockchainem – takie jak R3 Corda – w ogóle nie wykorzystują natywnych tokenów. Nadal jednak zapewniają integralność danych i mechanizmy weryfikacji.
Holochain – alternatywa dla blockchaina
Holochain nie wykorzystuje globalnego łańcucha bloków. Zamiast tego każdy użytkownik zarządza własnym łańcuchem danych, co eliminuje konieczność uzgadniania stanu całej sieci. To podejście, które różni się od blockchaina strukturą i filozofią – ale spełnia wiele podobnych funkcji.
Blockchainem z dowodem przestrzeni
Większość blockchainów używa konsensusu Proof of Work lub Proof of Stake. Alternatywą jest Proof of Space – mechanizm, w którym uczestnicy rezerwują przestrzeń dyskową zamiast mocy obliczeniowej. Przykładem jest sieć Signum (dawniej Burstcoin), która pozwala na ekologiczne utrzymanie blockchaina bez potrzeby ogromnych farm koparek.
Przyszłość należy do blockchaina
W miarę jak technologia blockchainem dojrzewa, jej zastosowania będą coraz szersze i bardziej niezależne od kryptowalut. Odporność na cenzurę, przejrzystość i decentralizacja to cechy, które mogą uczynić blockchainem fundamentem cyfrowego świata – zarówno w biznesie, jak i administracji czy edukacji.
Źródła:
Electric Capital. Developer Report 2024. https://www.electriccapital.com/resources
Fintech Weekly. Blockchain Without Cryptocurrency: Business Use Cases. https://www.fintechweekly.com/magazine/articles/blockchain-without-cryptocurrency-business-use-cases
Wikipedia. Holochain. https://en.wikipedia.org/wiki/Holochain
Wikipedia. Proof of Space. https://en.wikipedia.org/wiki/Proof_of_space
Messari. Research Portal. https://messari.io/research
